Gevluchte kinderen uit Oekraïne vinden houvast bij TeamUp-trainers in Polen

TeamUp-hoofdtrainer Willem doet verslag vanuit Polen

'Het is een zonnige dag in Warschau, Polen. Onder de blauwe lucht klinkt de schoolbel. Leerlingen stromen naar buiten. Onder hen zijn Bohdan en Anna - vluchtelingen uit Oekraïne. Als je ze met hun vriendjes over straat ziet huppelen, heb je geen idee wat ze de afgelopen maanden hebben doorgemaakt. Aangekomen in het park staan onze nieuwe TeamUp-begeleiders klaar om de kinderen te verwelkomen met een lied, een Afrikaans Zimbolé. De trainers - werkzaam voor War Child of één van onze partnerorganisaties Save the Children en UNICEF* - hebben net een intensieve TeamUp-begeleiderscursus afgerond. Vandaag brengen zij hun kennis in de praktijk tijdens een TeamUp-sessie met de leerlingen.

Spelenderwijs ontspannen

Na het welkomstlied gaat de sessie van start. Anna kan niet wachten! Bohdan aarzelt en kiest ervoor eerst om vanuit de 'chill out zone' te observeren. De kinderen vormen een kring voor 'Wie is de leider?' - een activiteit om stress en spanning weg te nemen, en kinderen te stimuleren om samen te werken. Anna is in haar element, zwaait haar armen op en neer, haar lange blonde haar verstrikt in haar bril, terwijl de anderen haar voorbeeld volgen. De activiteit trekt Bohdan's aandacht. Bijna zonder het te beseffen sluit hij zich aan bij de kring. Als de begeleider vraagt wie de volgende leider wil zijn, steekt hij zijn hand op.

Poolse vrijwilligers bieden steun

Terwijl de kinderen in het park al spelend hun oorlogsherinneringen even vergeten, blijven er vluchtelingen uit Oekraïne aankomen op het Centraal Station van Warschau. Lukasz, één van de vele vrijwilligers, helpt een vrouw met haar twee kleine kinderen. Hij geeft haar informatie en een pakket met eerste levensbehoeften. Daarna begeleidt zijn collega de moeder en kinderen naar de nabijgelegen rustplaats: een grote witte tent net buiten het station waar ze kunnen zitten, een tijdje rusten en eten.

Houvast dankzij de Oekraïense school

Grote kans dat sommige kinderen van de school een paar weken terug onder dezelfde witte tent zaten, nadat ze met hun ouder(s) of verzorger(s) op het station van Warschau waren aangekomen. Voorlopig weten de kinderen waar ze terecht kunnen. Doordeweeks reizen ze vanuit hun tijdelijke Poolse huis - een gastgezin, huurflat of ander soort accommodatie - naar de Oekraïense school. De school biedt structuur in hun dagelijks leven en als de kinderen op school zijn, kunnen hun ouder(s) of verzorger(s) zich een paar uur op andere dingen concentreren.

Liefde in de stad

Door heel Warschau zijn Oekraïense vlaggen te zien: op bussen, achter ramen van kantoren en flatgebouwen, in winkels, restaurants en hotels. Poolse burgers vangen hun door oorlog getroffen buren met open armen op. Al meer dan driehonderdduizend Oekraïners vonden in de stad een toevluchtsoord.

Een positieve uitlaatklep

Ondertussen zijn de kinderen overgegaan op een nieuw spel: stop-en-gaan. Er wordt fanatiek gespeeld en gelachen. Stress verminderen en kinderen een positieve ervaring bezorgen: dat is wat TeamUp probeert te bereiken - hier in Polen, in Moldavië en in álle landen waar TeamUp-begeleiders dag in dag uit werken met kinderen in noodsituaties. Door het nauwlettend observeren van kinderen tijdens de activiteiten en professionele evaluaties, kunnen onze getrainde TeamUp-begeleiders kinderen die verdere ondersteuning nodig hebben identificeren en doorverwijzen.

Weer even kind-zijn

Als de schooldag is afgelopen, gaan Bohdan, Anna en alle andere kinderen van de Oekraïense school naar hun tijdelijke Poolse onderkomens. Ik vraag me af hoe Bohdan zich voelt als hij straks thuiskomt. Ik hoop dat zijn stress en heimwee naar Oekraïne met de tijd vermindert. In elk geval kan hij tijdens de TeamUp-sessies elke week een paar uur weer kind zijn.'

*De namen Bohdan en Anna zijn om veiligheidsredenen gefingeerd.
* TeamUp is een samenwerking van Save the Children Netherland, UNICEF en War Child Holland.

Verslag van TeamUp-hoofdtrainer en War Child-collega Willem Vriend