In gesprek met collega Marianna vanuit Moldavië: 'De vraag is zo groot'
Marianna Närhi heeft al meer dan 25 jaar ervaring in het ondersteunen van kinderen in oorlogsgebieden
Foto: War Child
Hulpverleners waarschuwen voor een 'escalerende ‘veiligheidscrisis’ voor vluchtelingen uit Oekraïne
Foto: Michael Jessurun
Slapeloze nachten
Het is 't telefoontje dat geen enkele kinderbeschermingsspecialist wil ontvangen - dat hun hulp dringend nodig is. Door de oorlog is Oekraïne zijn tot op heden meer dan 4,3 miljoen mensen hun thuisland ontvlucht. De helft van de vluchtelingen is kind. Platon (6) en Ihor (15) zijn twee van hen. Ondanks de solidariteit van buurlanden met de vluchtelingen uit Oekraïne, heeft Marianna slapeloze nachten. "Ik maak me zorgen dat niet álle mensen die uitgeputte vrouwen en kinderen met busjes oppikken, dat met de juiste intentie doen,” zegt ze. "Daar heb ik nachtmerries over."
Grote risico's voor kinderen
Haar angsten komen niet uit de lucht vallen: van 2011 tot 2014 werkte Marianna als kinderbeschermingsspecialist in Oekraïne. Bovendien worden haar zorgen onderschreven in een gezamenlijk verslag van UNICEF en de Inter-Agency Coordination Group Against Trafficking (ICAT). Hierin wordt geconcludeerd dat de kinderen die de oorlog in Oekraïne ontvluchten, een verhoogd risico lopen slachtoffer te worden van mensenhandel en uitbuiting.
Steeds meer kwetsbare vluchtelingen
Marianna waarschuwt dat het profiel van de mensen die Oekraïne ontvluchten, aan het veranderen is. "De eerste golf vluchtelingen bestond uit mensen met voldoende middelen om een hotel of een huurwoning te betalen. Nu zien we dat de meer kwetsbare mensen - zwangere vrouwen, mensen met een handicap, kinderen zonder begeleiding - Moldavië en andere buurlanden binnenkomen. Bovendien hebben deze mensen veel vaker erg verontrustende gebeurtenissen meegemaakt."
Noodhulpacties in een veranderende context
Samen met andere collega's van War Child heeft Marianna al aan ruim 100 hulpverleners online training gegeven - zowel in het bieden van kinderbescherming als psychologische eerste hulp in noodsituaties. In Moldavië zetten wij daarnaast TeamUp-activiteiten in - speciale sport- en spelactiviteiten ontworpen om de veerkracht van gevluchte kinderen te stimuleren. Onze noodhulpacties passen we voortdurend aan de veranderende context aan. Zo bieden we nu ook waar nodig technische ondersteuning aan lokale organisaties. "De vraag is zo groot en de hulpverleners worden al zo zwaar belast dat we manieren zoeken om de trainingen korter, eenvoudiger en sneller te maken,” vertelt Marianna.
Marianna heeft samen met andere War Child-collega's al ruim 100 hulpverleners online training gegeven
Foto: Michael Jessurun
Inspelen op de lokale behoeften
Met onze noodhulpacties in grensgebieden met Oekraïne geven Marianna en andere collega-specialisten van War Child gehoor aan oproepen van hulpverleners in Moldavië en Roemenië. Samen brengen we in kaart welke kinderen psychologische eerste hulp nodig hebben, en welke een groter risico lopen op misbruik. Om inzicht te krijgen in de lokale behoeften van zowel de gevluchte families als plaatselijke hulporganisaties in grensgebieden met Oekraïne, zijn collega's van War Child vooraf afgereisd naar Moldavië en Roemenië.
Hulpverleners ter plaatse ondersteunen
Volgens Marianna is het namelijk niet de bedoeling dat War Child de lokale hulpverleners - die al dag en nacht werken - nog eens extra belast. "Om kinderen te beschermen moeten we óók de hulpverleners helpen. Wij geven hen tips en advies gebaseerd op andere contexten en noodsituaties - en op basis van onze wetenschappelijk onderbouwde programma’s. Alles met als doel deze lokale organisaties te helpen hun werk zo goed mogelijk uit te kunnen voeren."
De psychologische eerste hulp in Moldavië wordt mogelijk gemaakt door de bijdrage vanuit Giro555 via Terre des Hommes Nederland.