Traumatische symptomen bij kinderen in Gaza: wat betekent dit en wat doet War Child

27 oktober 2023

STOP_DEOORLOGINZIJNHOOFD_1920x1080
Op dit moment krijgen wij veel vragen over de verontrustende situatie van kinderen in Gaza. Ook wij horen en zien elke dag aangrijpende verhalen via onze collega’s ter plekke. Het geweld laat diepe mentale sporen na. We leggen je graag uit wat dit met kinderen doet en wat War Child kan betekenen. Dat doen we aan de hand van vijf vragen en antwoorden.

Wat maken kinderen in Gaza op dit moment mee?

De aanhoudende bombardementen en het eindeloze geweld zet het leven van kinderen totaal op zijn kop. Een miljoen kinderen groeit nu op in angst, paniek en stress. Ze zijn de dupe van het brute oorlogsgeweld. Kinderen zijn familieleden en vriendjes verloren, hebben hun huis in puin zien opgaan en missen elke nodige structuur in hun leven. Dat kan catastrofaal zijn voor het welzijn of de ontwikkeling van een kind.

Wat hebben kinderen nodig?

Naast voedsel en medicijnen hebben kinderen dringend psychosociale eerste hulp nodig om hen door deze chaos te leiden. Kinderen moeten weer onder leeftijdsgenootjes komen. Bij elkaar zijn, zodat hun leven zich weer enigszins normaliseert. Spelen, sporten, tekenen. Kinderen zijn veerkrachtig en sterk, maar ze hebben een veilige plek nodig in al die onveiligheid om hen heen. Zowel fysiek als emotioneel. Ze moeten leren omgaan met verlies. Kinderen hebben dringend behoefte aan iemand die zich over hen ontfermt. Idealiter zijn dat familieleden en naasten.

Wanneer is er sprake van een trauma?

Wij gebruiken in ons werk de term traumatische ervaring. Dat betekent dat de ervaring – het geweld en de oorlog – een ervaring is die levensbedreigend is . Dat heeft grote gevolgen voor het psychosociale welzijn van een kind. Zo’n ervaring kan zich op verschillende manieren uiten bij een kind. Als de stress ernstig is en lang duurt, kan een kind post-traumatisch stress-stoornis (PTSS) ontwikkelen. Met alle gevolgen van dien.

Wat gebeurt er met kinderen die last hebben van traumatische ervaringen of PTSS klachten ervaren?

Over de hele wereld – van Gaza, tot Oekraïne en Zuid-Soedan - zien wij eenzelfde soort gedrag dat zich manifesteert bij kinderen in oorlog en geweld.

  • Veel kinderen “herbeleven” traumatische ervaringen en vermijden hierdoor gedachten en gevoelens die deze ervaringen oproepen.
  • Daarnaast ontwikkelen kinderen negatieve gedachten en zijn hun gevoelens vaak afgestompt. Het gevolg is dat kinderen minder verbonden met zichzelf en hun omgeving zijn.
  • Daarnaast komen lichamelijke klachten veel voor. Daarbij moet je denken aan kinderen die gaan overgeven, hoofdpijn hebben en (weer opnieuw) in bed plassen.
  • Ook zien we dat kinderen hyperactief worden. Dit uit zich in bijvoorbeeld slaap- en concentratieproblemen of woede-uitbarstingen.

Wat kan War Child nu doen om deze kinderen te helpen?

De chaos van oorlog is extreem stressvol voor een kind. Niet alle kinderen die worden blootgesteld aan traumatische ervaringen ontwikkelen psychologische trauma’s, depressies of psychiatrische stoornissen. Maar dan moet mentale hulp wel zo snel mogelijk voor handen zijn, om erger te voorkomen.

Daarom bieden wij in noodsituaties psychosociale eerste hulp. We leren kinderen weer op zichzelf en hun omgeving te vertrouwen en versterken hun sociale vaardigheden. Door mee te doen aan creatieve activiteiten kunnen kinderen hun nare ervaringen een plek geven. We blijven onze programma’s continue evalueren en ontwikkelen, want hoewel er geen eenvoudige oplossing is, weten we dat met de juiste steun de meeste kinderen hun tegenslagen kunnen overwinnen. Nu en op de lange termijn. Hier kun je meer lezen over onze aanpak.